Verenigde Polderroute

Zoals de naam al doet vermoeden maak je tijdens de Verenigde Polderroute kennis met twee verenigde polders: de Harger- en Pettemerpolder. Polders met een hoge natuurwaarde en enkele bijzondere cultuurhistorische elementen. Maar de Verenigde Polderroute kent ook een aangename verassing: plotseling wandel je in de Schoorlse Duinen.

---

Startpunt: Camperduin

• Lengte: 8,5 km
• Routekleur: groen
• Honden: niet toegestaan
• Rolstoelgebruikers: niet rolstoelvriendelijk

• Datum van de wandeling: 15 mei 2025
• Wandelrichting: met de klok mee gelopen
• Ontdek Schoorl-rating: 4/5 sterren
  

---

Strandslag 18

De Verenigde Polderroute start bij Strandslag 18 aan de kust van Camperduin. Bij het startpunt staat niet alleen een informatiebord die de route beschrijft, maar ook een kleurrijk bord met alle kenmerken en voorzieningen van de badplaats. Zo valt hierop te zien dat Camperduin over een unieke lagune beschikt.

Camperduin

Iedere wandeling kun je twee kanten op lopen, ik kies ervoor om de Verenigde Polderroute met de klok mee te wandelen. Het eerste groene routepijltje stuurt me naar het westen: richting het ‘centrum’ van Camperduin.

Camperduin is een piepklein badplaatsje met slechts een handjevol straten. Het duurt dan ook niet lang voordat ik het dorpje uit wandel en midden in een polder terecht kom: de Harger- en Pettemerpolder.

Harger- en Pettemerpolder

Als ik de Harger- en Pettemerpolder binnenwandel, zie ik dat deze polder aan drie kanten wordt ingesloten door indrukwekkende dijken: de Oude Schoorlse Zeedijk, Hondsbossche Zeewering en de Hondsbossche Slaperdijk.

Een groot deel van de Harger- en Pettemerpolder is in de loop van de tijd aangekocht door Natuurmonumenten en dient nu als vogelreservaat met De Putten als kroonjuweel. De Putten is een natuurmeertje dat zich aan de westkant van de polder bevindt. Het vormt een paradijs voor vogels en vogelspotters.

Gele zee van boterbloemen

De weergoden zijn mij tijdens deze voorjaarswandeling goed gezind. De zon schijnt uitbundig en de lucht is nagenoeg blauw. Dat blauw contrasteert op een betoverende manier met de groene weidegronden en het geel van ontelbaar veel bloeiende boterbloemen. Het lijkt net alsof ik in de Harger- en Pettemerpolder door een gele zee van bloemen wandel. Een bloemenzee waarin links en rechts opgeschrikte hazen wegstuiven.

Eenden en ganzen

Niet alleen de massale boterbloemen trekken mijn aandacht, dat geldt ook voor de vele vogels die ik tijdens het wandelen hoor en zie. Met name eenden en ganzen zijn rijk vertegenwoordigd gedurende mijn ontdekkingstocht door de Harger- en Pettemerpolder.

Op een bepaald moment komt alles samen en vier ik een geluksmomentje. In één beeld zie ik hoe een moedereend door het water peddelt, met in haar kielzog twaalf piepende kuikens, terwijl op de achtergrond tientallen ganzen het luchtruim kiezen. Ganzen die zich eerder als ‘vliegende koeien’ te goed hebben gedaan aan massa’s gras.

Landschapsschilderij

Terwijl ik verder wandel over het geasfalteerde weggetje, beland ik in het volgende wow-gevoel. Het lijkt net alsof ik in een 17de eeuws landschapsschilderij terecht ben gekomen. De composite wordt gevormd door een kudde bonte paarden met op de achtergrond een oer-Hollandse poldermolen. Dit alles in een decor van groene weidelanden, gele bloemen en blauwe luchten: fantastisch!

Hargermolen

Het groene pijltje van de Verenigde Polderroute stuurt me uiteindelijk langs de bovengenoemde poldermolen die de toepasselijke naam ‘Hargermolen’ draagt. De Hargermolen is meer dan twee eeuwen oud en vormt een sierraad voor het landschap. Ondanks het feit dat er een stevige wind staat, is de traditionele molen vandaag niet in bedrijf.

Bosman-molentje

Als ik mijn wandelroute vervolg, stuit ik op een volgende molen. Dit keer geen monumentale molen, maar een klein molentje. Geen klein molentje voor de sier, maar een uiterst effectief windwatermolentje: een zogenaamd Bosman-molentje. Alhoewel het Bosman-molentje al bijna een eeuw lang het Nederlandse polderlandschap bemaalt, associeer ik het stalen molentje eerder met het Wilde Westen van Amerika.

Bunkers

De wandelroute kronkelt verder door de polder om uiteindelijk bij de Mosterdweg uit te komen. Daar sta ik oog in oog met de ruïnes van unieke bunkers uit de Tweede Wereldoorlog. Het zijn de restanten van een lange-afstand-navigatiestation die de Duitsers bouwden voor de navigatie van hun vliegtuigen, schepen en beruchte U-boten. Vandaag de dag wordt het vervallen bunkercomplex niet meer bemand door Duitse soldaten, maar stappen er vrolijk schapen rond: een vredig gezicht.

Hondsbossche Slaperdijk

Nadat ik de Duitse bunkers achter me laat, leidt de wandeling mij naar de noordoosthoek van de Harger- en Pettemerpolder. Dit is het punt waar de Oude Schoorlse Zeedijk en de Hondsbossche Slaperdijk elkaar kruisen. Vervolgens stuurt het groene routepijltje mij naar de kruin van de laatstgenoemde dijk.

Nu begint een uitdagende etappe van de Verenigde Polderroute. De Hondsbossche Slaperdijk heeft namelijk een lengte van twee kilometer en de kruin is het voorjaar begroeid met torenhoog gras. Een kapmes zou geen overbodige luxe zijn om mezelf een weg te banen door het woekerende gras van deze imposante dijk!

Het wandelen op de Hondsbossche Slaperdijk mag dan fysiek uitdagend zijn, het uitzicht is er fenomenaal. Als ik naar rechts kijk, overzie ik de gehele Harger- en Pettemerpolder dat voor het grootste gedeelte uit natuurgebied bestaat. Aan de linker kant van de Hondsbossche Slaperdijk strekt de Groeterpolder zich uit en neem ik veel agrarische activiteiten waar waardoor er minder ruimte is voor de natuur.

Hargervaart

Paralel aan de Hondsbossche Slaperdijk ligt de Hargervaart. Deze werd vroeger gebruikt voor het afvoeren van duinzand. Duinzand dat massaal werd gewonnen in de Schoorlse Duinen. Tegenwoordig bevindt zich in de Hargervaart de Passantenhaven Hargervaart. Deze linthaven behoort tot de oudste jachthavens van ons land. Vanaf de kruin van de Hondsbossche Slaperdijk zie ik dat er een flink aantal plezierbootjes is afgemeerd in de langgerekte haven.

Langs de Hargervaart loopt een pad. Het is natuurlijk verleidelijk om dit goed onderhouden pad te nemen in plaats van over de kruin van de Hondsbossche Slaperdijk te lopen waar je met hoog gras moet dealen. Maar een wandeling over de Hondsbossche Slaperdijk is avontuurlijk en bovendien is het uitzicht magistraal.

Restaurants

De Hondsbossche Slaperdijk eindigt waar het piepkleine dorpje Groet begint. Dit is ook de plek waar zich twee sfeervolle restaurants bevinden: Duingroet en De Bokkesprong. Op hun terrassen is het aangenaam vertoeven in de lentezon. De Verenigde Polderroute passeert De Bokkesprong aan de rechterkant en stuurt me vanaf daar rechtstreeks de Schoorlse Duinen in.

Verwarrend moment

Na een paar minuten wandelen in de Schoorlse Duinen ontstaat een verwarrend moment. Op het routepaaltje wijst een groen pijltje naar rechts en een groen pijltje naar links. Om de Verenigde Polderroute te vervolgen, moet je hier rechtsaf slaan. Vervolgens wandel ik op een van de mooiste paden van het gebied: het Camperpad.

Camperpad

Als ik op het Camperpad naar links kijk, zie ik de Pirola Vallei. De Pirola Vallei is een uniek duingebied met een gevarieerd landschap. Helaas is het niet toegestaan om de Pirola Vallei te betreden. Het gebied is in zijn geheel omrasterd om wandelaars buiten de deur te houden en om te voorkomen dat schapen er weglopen. De Pirola Vallei wordt namelijk begraast door schapen.

Een stukje verderop tref ik een bankje met uitzichtpunt over het Hargergat. Het Hargergat is ontstaan door zandafgravingen en vormt nu een waardevol natuurgebied. De weelderige plantengroei bij het uitzichtpunt belemmert mij echter het zicht op het Hargergat: ik kijk tegen een groene muur van bomen en planten.

Het is niet alleen de groene oase van planten waarmee het Camperpad aangenaam verrast, ik wandel gaandeweg ook langs een mini-zandvlakte. Zo’n zandpartij is een ideale plek om zandhagedissen te spotten: zij warmen zich daar op aan de zon. Vandaag laten de reptielen zich helaas niet zien: ik heb er een kwartier naar gezocht …

Hargerstrandweg

Het einde van mijn wandeling komt in zicht. Het groene routepijltje stuurt me het fietspad van de Hargerstrandweg op. Het wandelen is nu wat minder relaxt omdat ik voortdurend alert moet zijn voor fietsers die mij passeren. Uiteindelijk sta ik weer bij Strandslag 18 en zit mijn tocht erop.

Conclusie

De Verenigde Polderroute leert mij dat sommige Nederlandse polders bijna in zijn geheel aan de natuur zijn teruggegeven. De Harger- en Pettemerpolder is verworden tot een vogelreservaat met her en der wat sporen van menselijke aanwezigheid zoals een handjevol stolpboerderijen: natuurliefhebbers en vogelspotters kunnen het niet beter treffen.

De Verenigde Polderroute neemt op het einde een radicale wending: het weidse landschap wordt ingeruild voor de bosrand van het noordelijke deel van de Schoorlse Duinen. Deze variatie van de omgeving maakt de Verenigde Polderroute aantrekkelijk.

Voor mensen die afhankelijk zijn van een rolstoel, is de Verenigde Polderroute niet geschikt. De Hondsbossche Slaperdijk vormt een blokkade, hetgeen ook gezegd kan worden van sommige delen van de route door de Schoorlse Duinen waar mul zand roet in het eten gooit.

Omdat de Hondsbossche Slaperdijk verboden terrein is voor honden, is de Verenigde Polderroute niet geschikt voor wandelaars die hun trouwe viervoeter willen meenemen. Dit hondenverbod is wel te omzeilen door Hondsbossche Slaperdijk links te laten liggen en het pad te nemen langs de Hargervaart.

De bewegwijzering van de Verenigde Polderroute is op verschillende plekken onduidelijk, maar niet onoverkomelijk.

Ontdek Schoorl-rating: 4/5 sterren

---

Bekijk ook:

• Het overzicht van alle wandelroutes in de Schoorlse Duinen!
• Een selectie van de mooiste vakantieparken met de beste beoordelingen in Schoorl!

---