Bunkers
De Atlantikwall was een verdedigingslinie die door de Duitsers langs de West-Europese kust werd aangelegd tijdens de Tweede Wereldoorlog, met als doel een geallieerde invasie te voorkomen. Ook in Nederland maakte deze linie deel uit van de kustverdediging. Naar schatting zijn er nog duizenden bunkers van de Atlantikwall in Nederland bewaard gebleven.
Bunkers in het poldergebied bij Schoorl.
Schoorl speelde tijdens de oorlog weliswaar een minder strategische rol, maar maakte toch deel uit van deze verdedigingslinie. In de Schoorlse Duinen zijn nog altijd enkele bunkers en lichte verdedigingswerken terug te vinden. Wat Schoorl echter bijzonder maakt, is de aanwezigheid van een grote radarinstallatie die daar tijdens de oorlog werd gebouwd.
Deze overblijfselen van een bunker kwamen we tegen tijdens een wandeling in de Schoorlse Duinen.
Bunkers aan het Torenpad en de Klimweg
De meeste bunkers en andere militaire bouwwerken van de Tweede Wereldoorlog in de Schoorlse Duinen bevinden zich aan het Torenpad en de Klimweg.
Radarinstallatie
In mei 1943 verrees op een 52 meter hoog duin aan het Torenpad in het oosten van de Schoorlse Duinen een gigantische radarinstallatie van het type FuSan 724/725. Deze zogenoemde Funkfeuer-installatie had als codenaam ‘Bernhard’.
Navigatiebaken
De Funkfeuer-installatie werd in gebruik genomen als navigatiebaken voor de Luftwaffe. De radar draaide op een ring met een diameter van 22 meter en een gewicht van 100 ton. Deze installatie zond signalen uit op een frequentie tussen de 30 en 33 MHz, met een bereik tot 400 kilometer.
Aan boord van de vliegtuigen van de Duitse Luftwaffe bevond zich de Bernadine FuG 120a-ontvanger, die het signaal ontving en omzette naar de positie van het vliegtuig. Ook in Frankrijk waren diverse Funkfeuer-installaties van het type Bernhard opgericht als navigatiebaken voor de Duitse Luftwaffe.
Bunker Schoorl.
Ondersteuning
De Schoorlse Funkfeuer-installatie werd ondersteund door 49 militaire bouwwerken, waaronder 4 Küver-bunkers van het type 412 voor de huisvesting van 6 man elk. Daarnaast stond er een bunker van 9 bij 10 meter voor gegevensverwerking.
Bediening
De Funkfeuer-installatie in de Schoorlse Duinen werd bediend door het 8. Ln. Flug. Rgt. West, bestaande uit 1 officier, 3 onderofficieren en 11 manschappen.
Verdediging
De Funkfeuer-installatie werd verdedigd door troepen van het Ldschtz.Zg. 52/XI, bestaande uit 6 onderofficieren en 29 manschappen. Zij hadden de beschikking over 5 machinegeweren en 6 cm-granaatwerpers. De verdediging werd uitgevoerd vanuit (betonnen) loopgraven, tobruks en andere veldstellingen.
Aanval
Op 23 september werd de Funkfeuer-installatie in de Schoorlse Duinen aangevallen door 13 Bristol Beaufighters van het 143 Squadron RAF met raketten en boordwapens. De schade was aanzienlijk, en de Funkfeuer-installatie was tot begin april 1945 buiten gebruik.
De schapen rond deze bunker hebben het duidelijk naar hun zin.
Draaimolen
Na de oorlog bleef de Funkfeuer-installatie staan en kreeg in Schoorl al snel de bijnaam de ‘draaimolen’ of ‘rotonde’. Uiteindelijk werd het geheel gesloopt en afgevoerd naar de schroothoop. In de periode 1986 tot 1990 werden nog 3 tobruks, 3 manschappenbunkers, 2 waterputten en de grote betonnen ring gesloopt.
Uitkijkplatform Torenpad
Het betonnen platform van de voormalige Funkfeuer-installatie werd niet afgebroken en doet tegenwoordig dienst als uitkijkplatform langs het Torenpad. Aan de voor- en zijkanten wordt het platform omgeven door een houten hek. Achter het uitkijkpunt staan twee bankjes waar wandelaars kunnen uitrusten. Verder naar achteren, verscholen in het bos, ligt een met begroeiing overdekte bunker.
Uitkijkplatform Torenpad.
Bakstenen dienstgebouwen
Aan het Torenpad en de Klimweg staan vier bakstenen dienstgebouwen die oorspronkelijk onderdeel waren van een radarstation. Deze grote, witte panden bleven na de Tweede Wereldoorlog behouden en werden omgebouwd tot een jeugdherberg.
Bijna veertig jaar lang diende deze locatie als verblijf voor jongeren, tot de herberg eind jaren tachtig haar deuren sloot. Tegenwoordig is het historische gebouwencomplex de thuisbasis van Centrum Heel & Al, een spiritueel centrum. De bakstenen dienstgebouwen liggen op steenworp afstand van het Uitkijkplatform Torenpad.
De bakstenen dienstgebouwen worden tegenwoordig gebruikt door een spiritueel centrum.
Betonnen loopgraaf en andere bunkers
Rondom het Uitkijkplatform Torenpad en de bakstenen dienstgebouwen liggen nog diverse andere bunkers, waaronder een tobruk. Ook is er een betonnen loopgraaf te vinden. Dit geheel vormt een boeiende locatie voor liefhebbers van militaire geschiedenis, en in het bijzonder voor wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van de Atlantikwall.
Hoe zijn de bunkers aan het Torenpad en de Klimweg te bereiken?
De bunkers aan het Torenpad en de Klimweg zijn aangesloten op het wandelroutenetwerk in de Schoorlse Duinen. De Familieroute (gele route), Duinheidewandeling (paarse route), Boomplanterstocht (groene route), Boswachterspad Stuifduinentocht (witte route) en de Duintoppentocht (rode route) lopen langs de bunkers aan het Torenpad en de Klimweg. Deze wandelroutes zijn te starten vanaf het Buitencentrum Schoorlse Duinen.
Bunkers in de Harger- en Pettemerpolder
Aan de Mosterdweg, midden in de Harger- en Pettemerpolder, liggen de ruïnes van bijzondere bunkers uit de Tweede Wereldoorlog. Deze overblijfselen maken deel uit van een voormalig Duits langeafstands-navigatiestation, dat destijds werd gebruikt om vliegtuigen, schepen en de gevreesde U-boten te begeleiden. Tegenwoordig is het verlaten complex niet langer in handen van soldaten, maar wordt het vredig begraasd door nieuwsgierige schapen: een opvallend contrast met het verleden.
Bunkers in de Harger- en Pettemerpolder.
Drakentanden bij Camperduin
Bij Camperduin, nabij de Hondsbossche Duinen, bevindt zich een overblijfsel van de Atlantikwall in de vorm van zogeheten drakentanden. Deze piramidevormige betonnen obstakels waren bedoeld om vijandelijke tanks tegen te houden die via landingsvaartuigen op het strand aan land kwamen.
De drakentanden bij Camperduin zijn een heel bijzonder gezicht.
Leven er vleermuizen in de bunkers van Schoorl?
In de Schoorlse Duinen komen diverse vleermuissoorten voor, waaronder de gewone baardvleermuis, watervleermuis, dwergvleermuis, rosse vleermuis, laatvlieger en grootoorvleermuis. De aanwezige bunkers bieden deze dieren een uitstekend verblijf, net als de natuurlijke boomholtes in het gebied. Zo werd in de zomer van 2011 een kolonie rosse vleermuizen aangetroffen in een boomholte op de kruising van de Oorsprongweg en de Bobbeleweg.
Zijn er vleermuisexcursies in de Schoorlse Duinen?
Voor wie graag vleermuizen wil spotten in de Schoorlse Duinen, organiseert Staatsbosbeheer geregeld vleermuisexcursies onder begeleiding van vleermuisexpert Jan Boshamer. Tijdens deze schemerwandelingen luister je met een batdetector naar de ultrasone geluiden die vleermuizen maken, en met wat geluk zie je ze ook rondfladderen.
Ecolodge de Parel Schoorl
Dit sfeervolle chalet heeft een prachtige ligging in de natuur van Schoorl. De lodge is voorzien van houtkachel en heeft zelfs een buitendouche en privé sauna, heerlijk na een lange strandwandeling!
Meer info & boeken
Park Heerehof
De villa's op vakantiepark Heerehof zijn stuk voor stuk luxe ingericht en bieden ruimte aan twee, zes of acht personen. Vanuit je woning loop je zo de duinen in, een ideale locatie voor liefhebbers van wandelen en natuur!
Meer info & boeken
Bekijk hieronder de aanbiedingen bij onze partners:
