Pirola Vallei

De Pirola Vallei in de Schoorlse Duinen is een uniek duingebied met een gevarieerd landschap van natte duinvalleien, heide en open zandvlaktes. Het herbergt zeldzame planten zoals parnassia en moeraswespenorchis. Dit dynamische natuurgebied biedt een thuis aan bijzondere vogels en insecten.

Waar ligt de Pirola Vallei?

De Pirola Vallei ligt in het noorden van de Schoorlse Duinen ter hoogte van de dorpjes Hargen en Groet. De Pirola Vallei bevindt tussen het Hargergat en het Groeter Zandgat.

Hoe is de Pirola Vallei ontstaan?

Vanaf het einde van de 17e eeuw begon men met het afgraven van zand op verschillende plekken in de Schoorlse Duinen. Met de industrialisatie van Nederland in de 19e eeuw nam deze zandwinning sterk toe. Deze werkzaamheden duurden voort tot de jaren zestig van de 20e eeuw, toen het afgraven werd stopgezet.

Door dit massale afgraven van duinzand in de Schoorlse Duinen is de Pirola Vallei ontstaan. Ook het Hargergat en het Groeter Zandgat kennen dezelfde ontstaansgeschiedenis.

Paard en wagen

Het afgraven van zand in de Schoorlse Duinen was lange tijd een belangrijke economische activiteit voor de plaatselijke bevolking. In de beginjaren werd het zand met paard en wagen vervoerd, een proces dat bekend stond als zandmennen.

Later werden er smalspoorlijnen aangelegd om steeds dieper het duingebied in te kunnen trekken, met rails die zich uitstrekten tot aan Bergen aan Zee. Aanvankelijk trokken paarden de wagons, maar vanaf 1921 werd een benzinelocomotief ingezet. Na 1957 vond het transport van zand plaats per vrachtwagen.

Hargervaart

Voor het verdere transport van het zand van de Schoorlse Duinen werd een vaart gegraven; de Hargervaart. Schuiten vervoerden het zuivere witte zand via de Hargervaart naar bestemmingen ver buiten Nederland.

Amsterdamse grachten

Het duinzand werd aanvankelijk gebruikt als simpel ophoogmateriaal, maar later vond het toepassing in diverse bouwprojecten. Zo werd zand uit de Schoorlse Duinen gebruikt om Amsterdamse grachten, zoals het Rokin, te dempen. De demping van het Rokin vond plaats tussen 1933 en 1936. Daarnaast diende het zand als grondstof voor zandsteenfabrieken, waar lokaal bakstenen werden geproduceerd. Deze bakstenen vielen op door hun bijna witte kleur.

Wedgwood-porselein

Nog later werd het fijne, kalkarme zand geëxporteerd naar Engeland, waar het als hoogwaardige grondstof diende voor de glasblazerij. Het zand uit de Schoorlse Duinen bestaat voornamelijk uit kwartskorrels met slechts een geringe hoeveelheid andere mineralen. Mogelijk is het Schoorlse zand zelfs verwerkt in het wereldberoemde Wedgwood-porselein.

Hoe is de Pirola Vallei te bereiken?

Hoewel de Pirola Vallei zelf niet toegankelijk is voor publiek, biedt een wandeling langs de omliggende paden een prachtig uitzicht. Vanaf de hogere duinen aan de noordkant, bij het Camperpad, kijk je uit over het lager gelegen gebied met meertjes en bosjes, waar eiken, grauwe wilgen, zachte berken en zwarte elzen groeien. Deze bomen bieden beschutting aan de grazende schapen tegen wind en regen.

Wandelroutenetwerk

De Pirola Vallei is aangesloten op het wandelroutenetwerk in de Schoorlse Duinen. De Duintoppentocht (rode route) loopt langs de Pirola Vallei. Deze wandelroute is te starten vanaf het Buitencentrum Schoorlse Duinen.

Welke bomen en planten groeien in de Pirola Vallei?

• Dophei
• Kruipwilg
• Drienervige zegge
• Zonnedauw
• Moeraswolfsklauw
• Parnassia
• Hondsviooltje

Welke dieren leven in de Pirola Vallei?

• Boomleeuwerik
• Nachtzwaluw

Is de Pirola Vallei een recreatieterrein?

De Pirola Vallei is geen recreatieterrein. Het is niet toegestaan om buiten de wegen en paden te treden die de Pirola Vallei doorkruizen. De Schoorlse Duinen tellen vijf recreatieterreinen waar je wel buiten de paden mag treden om te recreëren.

• Groeter Zandgat
• Speelkuil
• Hargerplas
• Jan Bas z’n tuintje
• Wulpendal

---

Bekijk ook:

• Een overzicht met de mooiste hotels met de beste reviews in Schoorl!
• Meer informatie over de 2.500 verschillende soorten dieren die leven in de Schoorlse Duinen!

---