Molen L-Q
Drie Noord-Hollandse poldermolens verfraaien het polderlandschap ten westen van de Schoorlse Duinen: de Hargermolen, Groetermolen en Molen L-Q. Deze molens dragen bij aan de culturele betekenis van het gebied, dat grotendeels is uitgegroeid tot een waardevol vogelreservaat van Natuurmonumenten. Molen L-Q markeert de noordelijke grens van dit landschap.
Molen L-Q.
Fascinerende gedachte
De Hargermolen en de Groetermolen, beide gebouwd in 1804, stammen uit de 19de eeuw. Molen L-Q daarentegen werd al in 1598 gebouwd, in de 16de eeuw. Toen ik Molen L-Q voor het eerst zag, vond ik het een intrigerende gedachte dat ik keek naar een bouwwerk dat al meer dan 425 jaar oud is!
De Hargermolen en de Groetermolen staan midden in het polderlandschap en komen daardoor volledig tot hun recht. Helaas kun je dat van Molen L-Q niet zeggen. Deze molen grenst aan de oostkant aan de drukke Rijksweg 9 en verliest daarmee wat sfeer en beleving.
Zijpe- en Hazepolder
Oorspronkelijk was Molen L-Q verantwoordelijk voor het bemalen van afdeling L van de Zijpe- en Hazepolder. Deze polder maakt deel uit van een groter, historisch droogmakerijgebied dat in de loop der eeuwen is ontwikkeld door het inpolderen van moeras- en watergebieden in Noord-Holland.
In 1960 werden de afdelingen L en Q van deze polder samengevoegd tot één beheerseenheid: afdeling L-Q. Sindsdien verzorgt de molen de waterhuishouding van dit samengevoegde gebied. De naam ‘Molen L-Q’ verwijst naar deze dubbele taak.
Grondzeiler
Molens zoals Molen L-Q zijn traditionele Nederlandse grondzeilers. Dit betekent dat hun wieken bijna tot aan de grond reiken en ze direct vanaf de grond worden bediend, in tegenstelling tot stellingmolens die een verhoogd platform hebben.
De wieken van Molen L-Q komen bijna tot aan de grond.
Binnenkruier
Molen L-Q is ook een binnenkruier. Dit houdt in dat de kap, het draaibare bovendeel met de wieken, van binnenuit op de wind wordt gezet. Dit is een kenmerk dat je vaak ziet bij poldermolens in Noord-Holland. Het voordeel van binnenkruien is tweeledig: het maakt de bediening van de molen eenvoudiger en het beschermt het mechanisme beter tegen het weer.
Weinig wind
Molen L-Q heeft een achtkantige houten bovenbouw met rietbedekking die bescherming biedt tegen weersinvloeden. Het wiekenkruis met systeem Fauël en steekborden optimaliseert de aerodynamica en windvang, waardoor de molen efficiënt blijft malen, zelfs bij weinig wind.
Vijzel
De romp van Molen L-Q is ouder dan de kap en stamt vermoedelijk nog uit de tijd van de drooglegging. Oorspronkelijk was het een schepradmolen, maar rond 1870 werd deze omgebouwd en uitgerust met een vijzel.
Een vijzel een spiraalvormige schroef die in een buis of trog draait. Zijn primaire functie is het verplaatsen van water van een lager naar een hoger niveau. Je komt vijzels vooral tegen bij molens die gebruikt werden voor waterbeheer, zoals het droogleggen van polders.
Elektrisch gemaal
In 1962 werd op de inmiddels in staal uitgevoerde en iets versmalde vijzel een dieselmotor geplaatst, waarmee de windkracht buiten gebruik werd gesteld. Na jaren van geleidelijk verval is de molen tussen 1972 en 1974 gerestaureerd en sindsdien wordt hij weer regelmatig in werking gesteld. De dieselmotor werd later vervangen door een elektromotor, maar ook deze is inmiddels verwijderd. Tegenwoordig staat er een apart elektrisch gemaal op het molenerf.
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
In tegenstelling tot de andere negen molens in de Zijpe- en Hazepolder is Molen L-Q altijd volledig eigendom gebleven van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, een van de eenentwintig in Nederland, behoort tot de oudste en meest vooraanstaande van ons land. Het beheert de waterkeringen, de waterkwaliteit en de waterstanden in een groot deel van Noord-Holland.
Wat is het adres van Molen L-Q?
Molen L-Q bevindt zich aan de Molenweg 4 in Burgerbrug.
Kun je Molen L-Q bezoeken?
Tijdens de jaarlijkse Nationale Molen- en Gemalendag kun je Molen L-Q bezoeken.
Ecolodge de Parel Schoorl
Dit sfeervolle chalet heeft een prachtige ligging in de natuur van Schoorl. De lodge is voorzien van houtkachel en heeft zelfs een buitendouche en privé sauna, heerlijk na een lange strandwandeling!
Meer info & boeken
Park Heerehof
De villa's op vakantiepark Heerehof zijn stuk voor stuk luxe ingericht en bieden ruimte aan twee, zes of acht personen. Vanuit je woning loop je zo de duinen in, een ideale locatie voor liefhebbers van wandelen en natuur!
Meer info & boeken
Bekijk hieronder de aanbiedingen bij onze partners:
