Raadhuisje van Schoorl

Aan de Duinweg 3 in Schoorl staat een bijzonder pand: het Raadhuisje van Schoorl. Dit pittoreske gebouwtje, een van de kleinste en oudste raadhuisjes van Nederland, is een lust voor het oog. Naast het Raadhuisje prijkt een andere historische parel: de Hervormde Kerk van Schoorl. Beide gebouwen, erkend als rijksmonumenten, vormen samen een onmisbaar deel van het historische erfgoed van Schoorl.

Raadhuisje van Schoorl en de Hervormde Kerk Schoorl.

Afgebroken en weer opgebouwd

Het Raadhuisje van Schoorl werd rond 1601 voor de gemeenteraad van Schoorl gebouwd en heeft tot 1901 als zodanig gefunctioneerd. In dat jaar werd een nieuw raadhuis in een nabijgelegen bosgebied gebouwd, dat echter slechts zestig jaar in gebruik zou zijn.

In 1931 kwam het oude raadhuis in bezit van de Vereniging Hendrick de Keyser, met de voorwaarde dat het enkele meters zou worden verplaatst om ruimte te maken voor de verbreding van de Duinweg. De vereniging besloot het gebouw steen voor steen af te breken en op het nieuwe plekje weer op te bouwen. Architect Jan de Meijer nam de verplaatsing en restauratie voor zijn rekening, waarbij gebruik werd gemaakt van de originele materialen en onderdelen.

Raadhuisje van Schoorl.

Baksteen

Het Raadhuisje van Schoorl is volledig gebouwd van baksteen. De voorgevel heeft een karakteristieke topgevel met sierlijke voluten en consoles. Een gevelsteen vermeldt het bouwjaar 1601. De ramen, voorzien van tralies, hebben witte kozijnen en worden geaccentueerd door rode luiken. Het gebouw bestaat uit een portaal en een raadzaal, waar vroeger ook recht werd gesproken. In 1800 werd een Zaanse schouw in de raadzaal geplaatst.

Een Zaanse schouw is een karakteristiek element in traditionele Zaanse huizen. Deze houten constructie, vaak rijkelijk versierd, diende als omlijsting voor de open haard. De schoorsteen voerde rook af en werd soms voorzien van decoratieve tegels. Samen symboliseren ze vakmanschap en een nostalgische sfeer in Zaanse architectuur.

Rariteitenkabinet

Het Raadhuisje van Schoorl diende enige tijd als onderkomen voor Stichting Verwondering 1601, die het transformeerde tot een ‘Wunderkammer’; een rariteitenkabinet in de stijl van de 16de en 17de eeuw. Hier kwam een bijzondere verzameling exotische objecten tot leven, met opgezette dieren, rariteiten, koralen, schelpen, mineralen, gebottelde reptielen, sieraden en kunstvoorwerpen.

In het Raadhuisje van Schoorl straalde deze collectie een visueel spektakel uit en bracht het de sfeer van vervlogen tijden tot leven. In 2024 vond Stichting Verwondering 1601 een nieuwe locatie in Schoorl voor haar rariteitenkabinet.

Beeld van Jan van Scorel

Voor het Raadhuisje van Schoorl staat een bronzen beeld van Jan van Scorel, geboren in 1495 in de toenmalige pastorie. Dit beeld werd in 1986 vervaardigd door de Bergense kunstenares Elly Baltus. Van Scorel was een invloedrijke kunstschilder uit de vroege renaissance.

Bronzen beeld van Jan van Scorel.

Hij begon zijn opleiding in Amsterdam en vervolgde deze in Antwerpen, waar hij sterk werd beïnvloed door de schilderkunst van de Vlaamse Meesters. Een reis naar Italië bood hem de kans om de klassieke kunst te bestuderen en zijn technieken verder te perfectioneren.

Na zijn terugkeer in Nederland verwierf Van Scorel grote bekendheid in de kunstwereld. Hij werkte voor een breed scala aan opdrachtgevers, waaronder de bisschop van Utrecht. Zijn naam is vooral verbonden met indrukwekkende portretten en religieuze schilderijen.