Witte Kerkje

In het hart van het dorp Groet, op de Kerkbrink 1, staat de Groeterkerk, ook wel bekend als het Witte Kerkje. Dit knusse kerkje, gelegen op een ronde terp, is een van de meest schilderachtige locaties van Groet. Het Witte Kerkje is een geliefd onderdeel van wandel- en fietsroutes, waar bezoekers genieten van de pittoreske uitstraling.

Witte Kerkje in Groet.

Geschiedenis

Het Witte Kerkje, dat in 1639 in gebruik werd genomen, verving de oorspronkelijke parochiekerk uit het begin van de 15de eeuw. Sinds 1972 is het erkend en beschermd als rijksmonument. Omdat het kerkje na de Reformatie werd gebouwd, kent zij geen katholieke voorgeschiedenis.

Witgekalkte muren

De witgekalkte muren, waaraan het Witte Kerkje haar naam te danken heeft, maken het tot een opvallend bouwwerk. Het zadeldak, bedekt met leisteen, wordt bekroond door een imposante toren. De architectuur van de kerk is eenvoudig en uitgevoerd in de sobere Hollandse Renaissancestijl, met een minimum aan versieringen. De ramen, voorzien van elegante rondbogen en glas-in-lood, ademen een ingetogen sfeer uit.

Op deze foto zie je aan de linkerkant de Witte Huisjes en aan de rechterkant het Witte Kerkje.

Kerktoren

De kerktoren van het Witte Kerkje, met een achthoekige spits, is van hout en heeft een groene kleur. De toren is voorzien van een met leisteen bedekte spits. Het torenuurwerk van het Witte Kerkje, vervaardigd door de firma Addicks, is niet langer in gebruik.

Een torenuurwerk is een mechanisch uurwerk dat vaak wordt geplaatst in kerktorens of stadhuizen. Het geeft de tijd weer via wijzerplaten en klokken, aangedreven door gewichten of veren. Met behulp van tandwielen en slingermechanismen vervult het een belangrijke rol in de geschiedenis van tijdmeting. Bovendien staat het symbool voor precisie en vakmanschap.

Tongewelf

Het houten tongewelf van het Witte Kerkje is gerestaureerd in ingetogen kleuren uit de 17de eeuw, wat bijdraagt aan de serene sfeer. Een tongewelf is een halfronde, doorlopende boogconstructie die vaak dienstdoet als plafond of dak in kerken, kastelen en andere historische gebouwen.

Deze constructie is niet alleen sterk, maar verdeelt ook de druk gelijkmatig over de muren. Door zijn kenmerkende vorm, die doet denken aan een halve ton, ontleent het zijn naam. Het tongewelf combineert stabiliteit met een tijdloze esthetiek.

Preekstoel

Het interieur van het Witte Kerkje straalt een ingetogen eenvoud uit, met een houten preekstoel en een paar sobere kerkbanken. De preekstoel, naar schatting afkomstig uit de 18de eeuw, vormt een bescheiden maar karakteristiek middelpunt. Toch voelt de ruimte allesbehalve kil aan.

Het warme hout en de zachte lichtinval door de hoge ramen zorgen voor een bijna huiselijke sfeer. Een opvallend pronkstuk is de schitterende koperen kroonluchter, voorzien van verfijnde decoraties, die dateert uit het begin van de 17de eeuw en het kerkje extra charme verleent.

Witte Kerkje.

Kabinetorgel

Sinds 1913 staat er in het Witte Kerkje een kabinetorgel. De kast en een deel van de pijpen zijn afkomstig uit 1750; de bouwer van het instrument is onbekend. In 1974 onderging het orgel een restauratie, uitgevoerd door de firma Flentrop. Een kabinetorgel is een compact pijporgel dat oorspronkelijk werd ontworpen voor gebruik in huiskamers of kleine ruimtes.

Dit type orgel, dat vooral in de 18de en 19de eeuw populair was, combineert een sierlijk houten meubelontwerp met vaak rijke versieringen. Ondanks het bescheiden formaat produceert een kabinetorgel een verrassend krachtig en vol geluid, wat het perfect maakt voor intieme kerkgebouwen zoals het Witte Kerkje.

Grafzerken

Het Witte Kerkje had vroeger een houten vloer. Sinds 1948 bestaat deze deels uit grafzerken die eerder in de hof rondom de kerk lagen. De graven werden geruimd, maar de zerken bleven bewaard. Onder de begravenen waren veel Amsterdamse Joden, die in hun eigen stad niet ter aarde mochten worden besteld en daarom naar Alkmaar of Groet werden gebracht.

Kerktuin

De kerktuin van het Witte Kerkje bestaat uit gras, omgeven door een haag van struiken. Buiten deze haag strekt zich nog een grasveld uit, waar her en der bomen staan. Op dit grasveld staan ook diverse houten bankjes en picknicktafels, ideaal om te zitten en te genieten van een schilderachtige omgeving.

Prachtige kerktuin bij het Witte Kerkje.

Veelzijdigheid

Het Witte Kerkje, onderdeel van de Protestantse Gemeente te Schoorl-Groet-Camp, vervult een belangrijke rol in het lokale leven en trekt daarnaast veel toeristen. Vooral in de zomermaanden weten bezoekers Groet te vinden om te genieten van de omliggende duinen, stranden en polders.

Het kerkje wordt nog steeds gebruikt voor protestantse diensten, maar heeft ook naam gemaakt als populaire locatie voor trouwceremonies en huwelijksvoltrekkingen. Dankzij de lichte en sfeervolle ambiance is het bovendien een geliefde plek voor exposities. Daarnaast vinden er regelmatig concerten en lezingen plaats, wat de veelzijdigheid van Het Witte Kerkje benadrukt.